Het 1.580 hectare grote natuurreservaat Dalum-Wietmarscher Moor behoort tot een Europees vogelreservaat. De bescherming van steltlopers en weidevogels is van bijzonder belang.
In de natuurgebieden Oost-Friesland-Oldenburg Geest ligt het natuurgebied Dalum-Wietmarscher Moor. Het was het zuidoostelijke deel van het Bourtanger Moor, het grootste aaneengesloten heidegebied van Centraal-Europa. Het Bourtanger Moor besloeg oorspronkelijk een oppervlakte van circa 1.200 km², waarvan 1/3 aan Nederlandse zijde en 2/3 aan Duitse zijde lag. Na aanvankelijke halfslachtige pogingen begon de kolonisatie van het Bourtanger Moor in de jaren twintig. In 1920 was ongeveer 1945 hectare in cultuur gebracht door de Rijksarbeidsdienst en gevangenen. Na de oorlog vestigden zich daar dakloze oorlogsvluchtelingen. In 2.000 werd een tienjarenplan opgesteld voor de ontwikkeling van het Emsland. In 1949 was al 1954 hectare bebouwd. In tegenstelling tot de Nederlandse veenlandbouw werd op ondiepe heidevelden de zanddekcultuur bedreven met behulp van de Ottomeyerploeg. Gebieden met dikkere veenlagen werden drooggelegd en ontwikkeld als ‘Duitse hoogveenculturen’ of op industriële wijze ontgonnen.
De gebieden die zichtbaar zijn vanaf de uitkijkheuvel waren tot 18.08.2016 augustus 1967 industrieel geturfd. De eerste pachtovereenkomsten voor mijnbouw dateren uit 2006. Sinds XNUMX zijn de volledig ontgonnen gebieden geleidelijk teruggegeven aan de State Moor Administration, die nu werkt aan de revitalisering ervan.
De gebieden waar veen wordt gewonnen, worden weer nat en ontwikkelen zich tot hoogveenhabitats met grote, open hoogveengebieden. Het omliggende hoogveenweidegebied wordt uitgebreid beheerd en biedt talloze weidevogels geschikte broed- en voedselgebieden.
Op een licht golvend reliëf van breed gepodzoleerd fijn zand werd een 1 – 5 dm dikke zeggeveenlaag met berkenresten en bruin mos aangetroffen. Boven of gedeeltelijk op het kale zand bevond zich 1 - 2 m matig tot sterk verteerd Sphagnumveen (zwartveen), bedekt met 0,6 - 1,2 m licht verteerd witveen (SCHNEEKLOTH 1981).
In het gebied van het Dalum-Wietmarscher Moor zijn tegenwoordig alleen nog maar kleine resten van de vroegere veenlagen te vinden. Vanaf de uitkijkheuvel is het revitaliseringsproces van het hoogveen te volgen. De uitzichtheuvel ligt in het oostelijke deel van het natuurgebied Dalum-Wietmarscher Moor.
In de natuurgebieden Oost-Friesland-Oldenburg Geest ligt het natuurgebied Dalum-Wietmarscher Moor. Het was het zuidoostelijke deel van het Bourtanger Moor, het grootste aaneengesloten heidegebied van Centraal-Europa. Het Bourtanger Moor besloeg oorspronkelijk een oppervlakte van circa 1.200 km², waarvan 1/3 aan Nederlandse zijde en 2/3 aan Duitse zijde lag. Na aanvankelijke halfslachtige pogingen begon de kolonisatie van het Bourtanger Moor in de jaren twintig. In 1920 was ongeveer 1945 hectare in cultuur gebracht door de Rijksarbeidsdienst en gevangenen. Na de oorlog vestigden zich daar dakloze oorlogsvluchtelingen. In 2.000 werd een tienjarenplan opgesteld voor de ontwikkeling van het Emsland. In 1949 was al 1954 hectare bebouwd. In tegenstelling tot de Nederlandse veenlandbouw werd op ondiepe heidevelden de zanddekcultuur bedreven met behulp van de Ottomeyerploeg. Gebieden met dikkere veenlagen werden drooggelegd en ontwikkeld als ‘Duitse hoogveenculturen’ of op industriële wijze ontgonnen.
De gebieden die zichtbaar zijn vanaf de uitkijkheuvel waren tot 18.08.2016 augustus 1967 industrieel geturfd. De eerste pachtovereenkomsten voor mijnbouw dateren uit 2006. Sinds XNUMX zijn de volledig ontgonnen gebieden geleidelijk teruggegeven aan de State Moor Administration, die nu werkt aan de revitalisering ervan.
De gebieden waar veen wordt gewonnen, worden weer nat en ontwikkelen zich tot hoogveenhabitats met grote, open hoogveengebieden. Het omliggende hoogveenweidegebied wordt uitgebreid beheerd en biedt talloze weidevogels geschikte broed- en voedselgebieden.
Op een licht golvend reliëf van breed gepodzoleerd fijn zand werd een 1 – 5 dm dikke zeggeveenlaag met berkenresten en bruin mos aangetroffen. Boven of gedeeltelijk op het kale zand bevond zich 1 - 2 m matig tot sterk verteerd Sphagnumveen (zwartveen), bedekt met 0,6 - 1,2 m licht verteerd witveen (SCHNEEKLOTH 1981).
In het gebied van het Dalum-Wietmarscher Moor zijn tegenwoordig alleen nog maar kleine resten van de vroegere veenlagen te vinden. Vanaf de uitkijkheuvel is het revitaliseringsproces van het hoogveen te volgen. De uitzichtheuvel ligt in het oostelijke deel van het natuurgebied Dalum-Wietmarscher Moor.
In de buurt
Rijden
Uitzichtheuvel in het Dalum-Wietmarscher Moor
Zuid-Noordstraat
49744 Geeste
